Paulien Cornelisse – Taal is zeg maar echt mijn ding
Samenvatting
Dit boek bestaat uit misschien wel duizenden anekdotes over taal. En dan niet taal op een manier zoals in het Groene boekje beschreven wordt. Nee, dit gaat over hoe men eigenlijk zo moeten communiceren, maar het niet doet. Zo wordt er verteld dat mensen nóóit zeggen wat ze bedoelen en dat als er iets gezegd wordt, dit vaak meerdere bedoelingen kan hebben, waarvan niemand weet wat het nou eigenlijk betekend of nare dingen die heel positief gebracht kunnen worden. Dit boek gaat erg ver in op taal, zonder dat het zozeer over spelling of grammatica gaat.
Dit boek is moeilijk samen te vatten in een aantal zinnen of pagina’s. Het is een boek dat men zelf onder ogen moet komen en zelf zal moeten snappen, omdat het heel persoonlijk wat iemand uit dit boek haalt. Men kan heel veel van zichzelf erin terug zien komen of men kan er niets van snappen omdat dit soort dingen in zijn of haar wereld helemaal niet spelen.
Om toch in het kort u een idee van dit boek te geven, zal ik u een paar willekeurige voorbeelden laten zien.
HAD NOU JE MOND GEHOUDEN
De fictieve naam van ‘had nou je mond gehouden’-uitspraken, geeft meteen aan waar het over gaat. Dingen die gezegd worden, maar waarbij de spreker dit beter niet had kunnen zeggen, omdat dit de situatie alleen maar verslechterd. ‘Trek je van mij maar niets aan.’ Of ‘Let niet op de troep.’ Bij dit soort uitspraken is dit meteen al niet meer mogelijk. ‘Lekker stil hé’ Of ‘Slaap je al’ behoren ook tot dit soort uitspraken, het was stil ja, totdat jij je mond open deed. ‘Voor mij hoef je niet bang te zijn’, ‘Doe geen moeite.’ Of ‘Het lijkt me beter als we elkaar een tijdje niet meer spreken’ zijn ook ‘had nou je mond gehouden’-uitspraken, die gezegd worden, maar juist het tegenovergestelde effect bereiken.
GAAT HET?
‘Gaat het?’ riep de vrouw toen die zag dat ik gevallen was.
‘Nee!’ zei ik.
‘O,’ riep ze, terwijl ze doorfietste.
Dit is een typisch kenmerk van iets dat je zelf al wel of nog niet een keer hebt meegemaakt. Als je het zelf een keer hebt meegemaakt, kan het heel grappig zijn om je eigen ergernis terug te zien in een boek; ‘ik ben dus niet de enige.’. Als je het zelf nog nooit heb meegemaakt, kan het zijn dat je je goed in kunt leven en het alsnog grappig vind of je snapt niet wat mensen hier nou leuk of irritant aan vinden en je kraakt het af. Her is heel persoonlijk wat men hiervan vindt.
VOOR MENSEN MET HAAST
‘Eigenlijk’ kun je uitspreken als ‘eik’.
‘Natuurlijk’ kun je uitspreken als ‘tuuk’.
‘Bijvoorbeeld’ kun je uitspreken als ‘fobbelt’.
Dit is ook typisch een kenmerk van iets dat je zelf wel of niet herkent. Als je in het westen woont en vloeiend ABN spreekt, kan ik me voorstellen dat diegene raar opkijkt als hij dit leest. Maar als men zelf een gehaast persoon is die nog wel graag speelt met taal, kan dit ontzettend plezierig zijn om te lezen. Wat ik van mensen heb vernomen die dit boek ook gelezen hebben en naar aanleiding van enkele reacties die ik op internet gelezen heb, heb ik vernomen dat veel mensen dit ook zelf na gaan spreken door bijvoorbeeld een zin te bedenken met ‘… bijvoorbeeld …’ en dan i.p.v. ‘… bijvoorbeeld …’ ‘… fobbelt …’ te zeggen.
In dit boek worden erg veel van deze verwonderingen over taal uitgesproken en uitgelegd. Het is dus eigenlijk een verzameling van dit soort verhalen, sommige korter, sommige langer en allemaal over een verschillend onderwerp in een willekeurige volgorde. Ook sommige persoonlijke, alleen in haar omgevingen voorkomende verschijnselen worden genoemd.
Motivatie + Eigen mening
Ik heb dit boek gekozen op aanraden van een vriendin, ze had het boek mee naar school genomen en er enkele stukjes uit voorgelezen, deze waren zo grappig, dat ik het boek zelf gekocht heb. Normaal gesproken houd ik niet zo van dikke boeken, omdat dit boek 212 bladzijden heeft, maar voor dit boek maakte ik een uitzondering. Ook had ik net een boekenbon van 10 euro gekregen.
Ik vond dit echt het leukste boek dat ik ooit gelezen heb. Het is veranderend en afwisselend en je hoeft niet je hoofd erbij te houden, als je na 50 bladzijden geen tijd meer hebt om te lezen en een maand later je boekenlegger erin vindt, kun je zo doorgaan met lezen, omdat het korte (soms langere) verhalen zijn, waar je makkelijk doorheen leest en die mij erg amuseerden. Ook zelf heb ik sommige dingen gewoon nagezegd en gekeken of het leuk klonk. Sommige dingen vond ik ook helemaal niet leuk of heel persoonlijk voor haar, waarbij ik dacht; ‘als zij in die plaats stond, had zij het dan anders gedaan?’. Deze subjecten heb ik toen maar even met een korreltje zout genomen.
In dit boek komt bij mij een sterke realistische waarbij mij op, vooral omdat ik erg veel van mezelf herken in het boek, dingen waar je het normaal gesproken niet over hebt, maar waar je af en toe wel in jezelf over nadenkt.
De structurele kant van dit boek wordt soms ook vaak naar voren gehaald, de schrijver verteld erg vaak haar eigen mening over iets, maar dat is ook waar dit boek zo ongeveer op neerdaalt, het intentionele aspect, een eigen mening over een bepaald onderwerp. Die laat de schrijver in dit boek erg naar voren komen, maar vaak wel op een manier waarbij je zelf nog wel een sterke eigen mening kunt hebben, zonder je anders te voelen dan mensen die het wel met haar eens zijn.
Het etnische aspect in dit boek zal bij veel mensen meteen grappig overkomen, omdat dit boek ook geschreven is om te amuseren. Omdat ze in het voorwoord al duidelijk en grappig uitlegt waar het nou allemaal om draait, krijg je meteen een soort vertrouwt gevoel bij het boek, waardoor de sfeer heel ontspannen is.
Het stilistische aspect wil af en toe ook nog wel eens naar voren komen in dit boek, omdat de schrijver het zo probeert te brengen, dat het ook grappig moet zijn, maar nog wel op een spontane, nonchalante manier. De schrijver schrijft duidelijk, dat moet ook wel in een boek dat over taal gaat, waardoor je het verhaal heel goed snapt, zonder dat je de moeilijke woorden of voor jou onbekende volwassenen kent.
Dit boek kan moralistisch opgevat worden, doordat de lezer het er mee eens is, maar ik heb ook een reactie gelezen van iemand die vond dat er erg veel onjuistheden in stonden.
